ONCOLOGIE

Ondersteuning bij en na kanker

Kanker treft ons allemaal

Wie je ook bent, waar je ook woont, kanker treft ons allemaal. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 118.000 mensen kanker. Dat kans dat jij iemand in je omgeving kent of misschien wel zelf getroffen bent door de ziekte, is dus erg groot. Ondanks de miljarden euro's aan donaties en de ontelbare onderzoeken, blijft de echte remedie nog steeds uit. En dus rijst steeds vaker de vraag... Wat zou jij doen als je kanker hebt? Hou je vast aan de reguliere manier van kankerbestrijding of ga je zoeken naar andere, niet zo reguliere, mogelijkheden? Het ene hoeft het andere niet uit te sluiten. Sterker nog; een combinatie van reguliere en alternatieve behandeling versterkt niet alleen de kans op herstel, het kan ook de bijwerkingen verminderen en de kwaliteit van leven vergroten tijdens en (ver) na de behandeling. 

Download folder Complementaire zorg bij kanker (KWF, NFK en IKNL)

Buitenlandse kankercentra werken nauw samen met Chinese geneeswijzen

Na het plotseling overlijden van mijn vader aan een 4de graads glioblastoom in zijn hersenen, ben ik mezelf gaan verdiepen in aanvullende mogelijkheden bij kankertherapie. Al snel kwam ik in het buitenland terecht. Buiten onze landgrenzen is met name Chinese geneeskunde uitgegroeid tot een zeer waardevolle geneeswijze dat een zeer grote bijdrage kan leveren aan de reguliere gezondheidszorg. Maar liefst 1/3 deel van de wereld werkt intensief met Chinese geneeswijzen, óók in reguliere ziekenhuizen. Daar moest ik dus mijn antwoorden zoeken. Ik heb oncologie specialisaties gevolgd op het gebied van Chinese geneeskunde bij zowel westerse kankerinstituten zoals het Amerikaanse Memorial Sloan Kettering Cancer Center waar reguliere en alternatieve geneeskunde hand-in-hand gaan, als bij oosters georiënteerde instituten zoals de TCM Academy of Integrative Medicine in Israël, dat nauw samenwerkt met het Ichilov Oncology Center (afdeling Oncologie van het Tel Aviv Sourasky Medical Center). Met regelmaat doorloop ik trainingen over natuurlijke mogelijkheden bij kanker, lees ik boeken over het onderwerp, bekijk ik documentaires... Maar geen van allen geven hét bevredigende antwoord. Kanker is complex.
"Een combinatie van westerse en oosterse geneeskunde versterkt niet alleen de kans op herstel, het kan ook bijwerkingen verminderen en de kwaliteit van leven vergroten tijdens en na chemo, bestraling of hormoontherapie."

Chinese geneeskunde bij kanker geen onzin of kwakzalverij, wel vaak onbekend

Chinese geneeswijzen zijn lastig wetenschappelijk te onderzoeken, iets waar onze gezondheidszorg op vaart. Er wordt gesproken over ervaringen die fysiologisch te onderbouwen zijn, maar nooit wetenschappelijk bewezen kunnen worden. Waarom niet? Simpel. Het menselijk lichaam is nog enorm onbekend voor de wetenschap en geen enkele omgeving of leefstijl is hetzelfde. Ieder lichaam is anders en ieder mens reageert anders binnen zijn/haar leeffactoren. Wetenschappelijk onderzoek kost veel geld en is afhankelijk van een hoop stabiele factoren. Natuurlijke geneeswijzen zijn niet te omkaderen of stabiel. Zij gaan uit van energie en intentie, en zijn niet te patenteren. En dus, hoe vervelend ook, zal er nooit gedegen onderzoek worden gedaan naar de effecten van bijvoorbeeld acupunctuur, kruiden, voeding of leefstijl bij kanker. Dat betekent niet, dat niet-wetenschappelijk onderbouwde ervaringen per definitie onzin zijn. Dat beeld is in Nederland vooral cultureel bepaald, mede door de invloed van de Vereniging tegen Kwakzalverij. In landen als Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland wordt natuurgeneeskunde veelvuldig meegenomen naast de reguliere behandeling, vooral bij kanker. In Nederland zijn wij hier nauwelijks mee opgegroeid, artsen zijn er sinds de jaren '80 ook niet meer mee opgeleid. Complementaire aanvullingen bij kankertherapie zijn dus vaak geen onwil, maar onbekend terrein.

Kanker wordt beïnvloed door omgeving en leefstijl

Kanker is een complexe ziekte die niet 1, 2, 3 op te lossen is. Dat blijkt wel uit de vele onderzoeken die er wereldwijd naar gedaan worden. Wat wel steeds meer duidelijk wordt, ook regulier, is dat vrijwel alle kankers kunnen worden toegeschreven aan omgevings- en leefstijlfactoren. Dat wil zeggen, zo'n 90% tot 95% van de gevallen is veroorzaakt door ongezonde omgeving of leefstijl. Het overige deel van 5% tot 10% is erfelijk bepaald. Betekent dit dat je kanker zelf veroorzaakt hebt? NEE, zeker niet! Maar het betekent wel, dat je zelf óók iets kunt doen tegen kanker. En dat je dus niet alleen afhankelijk bent van de behandelingen in het ziekenhuis. 

Risicofactoren voor kanker

  1. Ongezonde voeding
  2. Roken
  3. Overgewicht
  4. Bootstelling aan chemicaliën
  5. Milieuvervuiling
  6. Overmatig alcoholgebruik
  7. Infectieziekten
  8. Overmatige blootstelling aan de zon
  9. Blootstelling aan ioniserende straling

Motiveer het zelfgenezend vermogen van je lichaam met Chinese geneeskunde

Het feit dat je dit leest, betekent dat je op zoek bent naar mogelijkheden naast of buiten de reguliere kankerbehandeling. Daar is moeilijk één antwoord op te geven, er bestaat geen wondermiddel. Er zijn honderden kankersoorten en dus ook talloze antikankertherapieën. En niet bij iedereen heeft iedere therapie evenveel effect. Dat werkt ook in de reguliere zorg zo. Uit ervaring kan ik je een aantal tips meegegeven die aansluiten bij jou, je leefstijl, het stadium van de kanker waar je in zit en de klachten die je vooral ervaart. Maar dan nog hoeft dit niet dé oplossing voor jou te zijn. Natuurgeneeskunde gaat om het activeren van je eigen lichaam. Het zogenaamde "zelfgenezend" of "zelfhelend" vermogen. Een complementair therapeut zoals een oncologisch acupuncturist of oncologisch fytotherapeut kan alleen aan de knoppen draaien om je lichaam te motiveren zelf in actie te komen om zichzelf te genezen. Of jouw lichaam hierop reageert, is vooraf niet te garanderen. 

Ongezonde voeding grootste risico op kanker

Merendeel van de kankers kan worden toegeschreven aan omgevings- en leefstijlfactoren. We hebben het dan over milieuaspecten en keuzes die je maakt in de manier van leven. Roken is ongezond, dat weten we allemaal. Maar met stip op nummer 1 staat ongezonde voeding als meest risicovolle factor voor kanker. Voeding is meer dan alleen calorieën. Voeding is informatie voor onze lichaamscellen en bepaalt mede hoe ons DNA zichzelf manifesteert. Voeding kan ons DNA niet veranderen, maar wel bepaalde gen-activiteiten activeren of onderdrukken. Het versterkt of verzwakt ons immuunsysteem; hét oorlogsmechanisme van ons lichaam om spionnen en indringers te ontmaskeren en uit te schakelen voordat deze ernstige schade toebrengen. Een verkeerde cel mutatie ofwel kanker, is net als een spion. Het komt heel stilletjes om de hoek kijken en als het niet meteen herkend wordt infiltreert het geruisloos om verder te verspreiden. Ons lichaam moet dagelijks zo'n 20.000 keer ingrijpen en afweren. Het is daarom belangrijk om je immuunsysteem en dus je gezondheid zo goed mogelijk op peil te houden. Hoe je dit doet? Een aantal algemene tips:

Tip 1 bij kanker: kies voor gezonde voeding

Uit talloze onderzoeken is gebleken dat gezonde voeding tumorgroei op celniveau onderdrukt en ongezonde voeding deze tumorgroei op celniveau juist stimuleert. Voeding kan kanker in alle stadia beïnvloeden, ook wanneer je bijvoorbeeld BRCA-gen drager bent. Toch is de rol van voeding bij de behandeling van mensen met kanker misschien wel het meest verwaarloosde onderwerp. Ondervoeding komt bij kankerpatiënten veelvuldig voor en men is zich vaak niet bewust van de noodzaak om gezond te eten. Maar wat is gezond? En vooral; wat zou je moeten vermijden? Lees meer over gezond eten bij kanker...

Tip 2 bij kanker: blijf in beweging

Beweging is belangrijk, zeker wanneer je kanker hebt. Kankercellen gedijen namelijk in een anaerobe (zuurstofarme) omgeving. Bij aerobe beweging heeft je lichaam zuurstof nodig om aan de energiebehoefte te kunnen voldoen. Voorbeelden zijn joggen, fietsen, zwemmen en stevig wandelen. Het liefst lekker in de buitenlucht. Je hartslag en ademhaling gaan omhoog, maar je wordt er niet erg moe van en je kunt het relatief lang volhouden. Ga je door naar intensieve ofwel anaerobe beweging (hardlopen of spinning), dan gaat je lichaam energiebronnen verbranden en verzuren. Bij kanker wil je dat nou net niet.

Tip 3 bij kanker: vermijd stress en spanning

Makkelijker gezegd dan gedaan, zeker in deze heftige periode. Maar spanning en stress blokkeren je lichaam, evenals malende gedachten en gevoelens van somberheid, verdriet en angst. Yoga of mindfulness kan helpen. Uit onderzoek blijkt dat bij mensen met kanker deelname aan een mindfulnesstraining leidt tot vermindering van ervaren stress (angst en somberheid) en verbetering in kwaliteit van leven en welzijn. Vind je dit te zweverig? Probeer dan eens een ademhalingsoefening om even uit je hoofd te komen. Bijkomend voordeel: dit verhoogt meteen de zuurstofgehalte in je lichaam.

Tip 4 bij kanker: verminder bijwerkingen van chemo of bestraling met oncologische acupunctuur

Acupunctuur wordt gebruikt voor een breed spectrum van klachten en ziekten. Acupunctuur kan het hele lichaam weer in balans brengen, de doorstroming bevorderen, blokkades opheffen en op die manier zorgen voor ontspanning en pijnvermindering. Mensen met kanker gebruiken oncologische acupunctuur voor pijnbestrijding, het verminderen van misselijkheid en braken, vermoeidheid, opvliegers, xerostomia (droge mond), neuropathie, nervositeit, depressie, slaapproblemen, leukopaenia (tekort witte bloedlichaampjes) en vaatproblemen. Als je kiest voor acupunctuur bij kanker, is het belangrijk je behandelingen te krijgen van een oncologie acupuncturist gespecialiseerd in acupunctuur bij kanker. Lees meer over de voordelen van acupunctuur bij kanker...

Tip 5 bij kanker: versterk je lichaam met kruiden en/of paddenstoelen

Kruiden en/of paddenstoelen kunnen complementair worden ingezet om een verzwakte toestand te herstellen, de afweer van het lichaam te versterken, het genezingsproces te verkorten, en het risico op uitzaaiing en de terugkeer van kanker te verminderen. Vooral paddenstoelen bieden resultaat. Ze verbeteren de conditie wat met name voor, tijdens en na een chemokuur van groot belang is, maar bevatten ook betulinezuur dat de dood van kwade cellen kan bewerkstelligen. Naar de kankerremmende werking van paddenstoelen is vooral onderzoek gedaan in China, Japan en India. Lees meer over kruiden, paddenstoelen en supplementen bij kanker...

Tip 6 bij kanker: gun jezelf ontspanning en massage

Massage kan helpen om vastzittend weefsel weer soepel te maken, de doorbloeding op gang te helpen en daarmee de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen aan cellen te herstellen. Massage kan symptomen als pijn, slapeloosheid, angst, stress of depressie verminderen. Ook jaren later, wanneer bijwerkingen zoals vermoeidheid, lymfoedeem of een verminderde conditie aanwezig zijn. Uit onderzoek is gebleken dat masseren bij mensen met kanker of na een intensieve periode van behandeling veel voordelen biedt; het geeft ontspanning, ondersteuning en verbetering van de kwaliteit van leven. Lees meer over massage bij kanker...