COLITIS ULCEROSA

Damp, Hitte en Qi stagnatie in de dikke darm

Chronische ontsteking van de darmen

In Nederland hebben ongeveer 30.000 mensen de chronische darmaandoening colitis ulcerosa (CU). Colitis ulcerosa wordt meestal ontdekt tussen 15 en 40 jaar. De ziekte komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Colitis ulcerosa noemt men, net als de ziekte van Crohn, ook wel een inflammatory bowel disease (IBD). Bij colitis ulcerosa is er sprake van een chronische, regelmatig terugkerende ontsteking van de dikke darm en het rectum ofwel de endeldarm, het stukje darm boven de anus. De ontsteking beperkt zich tot het slijmvlies, dat de binnenkant van de dikke darm bekleed. Bij colitis ulcerosa is de darm aaneengesloten ontstoken. Ook kunnen er klachten en ontstekingen buiten de darm voorkomen.

Colitis ulcerosa kan getriggert worden door voeding

De klachten van colitis ulcerosa kunnen per persoon verschillen. Vaak hebben patiënten last van diarree (met bloed en slijm), buikpijn, vermoeidheid, gewichtsverlies, moeite met het ophouden van de ontlasting, loze aandrang tot ontlasting, een opgezette buik, misselijkheid en een verminderde eetlust, voedingstekorten door malabsorptie en koorts. Soms komen ook klachten buiten de darm voor zoals pijnlijke, ontstoken gewrichten en/of pijnlijke ontstekingen van de ogen, huid en lever. Maar ook bloedarmoede door bloedverlies bij de ontlasting of trombose, als gevolg van ontstekingen in de bloedvaten. De meeste mensen met colitis ulcerosa hebben milde tot matige symptomen. Soms hebben mensen lange periodes geen klachten.

De precieze oorzaak van colitis ulcerosa is nog niet geheel bekend. Er zijn verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van colitis ulcerosa. Factoren die een rol spelen zijn o.a. het afweersysteem, erfelijkheid, bacteriën in de darm, stress en roken. Er is geen dieet om colitis ulcerosa te genezen, maar gezonde voeding kan helpen met het voorkomen van klachten. Ook kunnen bepaalde voedingsmiddelen tiggers zijn bij colitis ulcerosa, zoals gluten. 

Meest voorkomende klachten
  • Diarree, vaak met bloed en slijm
  • Buikpijn
  • Vermoeidheid
  • Gewichtsverlies
  • Moeite met het ophouden van de ontlasting
  • Loze aandrang tot ontlasting
  • Opgezette buik
  • Misselijkheid
  • Verminderde eetlust
  • Voedingstekorten door malabsorptie

Chinese geneeskunde kan klachten verminderen

Volgens de Chinese geneeskunde moet de energie (Qi) van de spijsvertering naar beneden gericht zijn. Bij darmklachten zoals colitis ulcerosa is daarnaast ook sprake van Damp, Hitte en een lokale Qi (energie) stagnatie in de darmen. Hoewel acupunctuur op zichzelf al tot vermindering van darmklachten leidt, kan de behandeling soms gecombineerd worden met een kruidentherapie, een (vezel)rijk dieet of massage. Voor patiënten die hun voedings- en bewegingspatroon en hun levensstijl al behoorlijk in balans hebben gebracht, kan acupunctuur de aangewezen therapie zijn om de klachten nu eens definitief aan te pakken. Hoeveel behandelingen nodig zijn, is afhankelijk van de aard en ernst van je klachten.

Algemene tips bij colitis ulcerosa:

Tip 1: let op je voeding

Het immuunsysteem wordt namelijk voor 80% geregeld in de darmen. Buikklachten zijn niet de enige indicatie dat er iets mis kan zijn maar juist die vage chronische klachten, vermoeidheid en mentale issues kunnen hun oorsprong hebben in je darmen. Sterk bewerkte voedingsmiddelen zoals kant-en-klaar maaltijden, fastfood, fabrieksbrood, maaltijdmix, soep en saus uit pot, blik of zakjes, vleeswaren, maaltijdrepen en sportshakes zijn moeilijk te verteren voor ons darmstelsel en verhogen - bij regelmatig gebruik - de kans op ziekte. Maar ook suikers en zoetstoffen (vooral aspartaam), frisdrank, gezoete zuiveldranken, vruchtensap uit pak, alcohol, additieven (geurstoffen, smaakstoffen, kleurstoffen, stabilisatoren, emulgatoren en conserveringsmiddelen), verbrand of zeer donker gebakken voedsel en transvetten worden steeds vaker gezien als infectie-veroorzakers. 

Om je darmen en darmflora gezond te houden, kun je beter verse - liefst biologische - producten eten. Kijk ook naar voedingsmiddelen die je afweer versterken. Zo hebben knoflook en gember krachtige ontstekingsremmende en antibacteriële eigenschappen, zelfs tegen resistente ziekteverwekkers (bacteriën die niet op antibiotica reageren). Blijkt kurkuma het immuunsysteem te stimuleren en auto-immuunziekten te bestrijden. En versterken gefermenteerde voedingsmiddelen zoals zuurkool, zuurdesembrood, kimchi, kombucha, sojasaus, miso, tofu en tempé je darmflora.

En tot slot... Hou een voedingsdagboek bij om te bepalen welke voedingsmiddelen de symptomen verergeren.

Tip 2: vul aan met supppletie

Wanneer je vers en gevarieerd eet, zijn voedingssupplementen meestal niet nodig. Bij een tekort aan vitaminen en/of mineralen, kun je bij slikken. Let bij het kopen van een suppletie dat de hulpstoffen organisch gebonden zijn in plaats van anorganisch, omdat organische hulpstoffen beter worden opgenomen door het lichaam. Voorbeelden van organische hulpstoffen zijn citraat, tauraat, gluconaat, malaat, picolinaat en bisglycinaat. Voorbeelden van anorganische hulpstoffen zijn oxide, sulfaat, chloride, carbonaat en hydroxide. Helaas bevatten de goedkopere (huis) merken, maar ook sommige duurdere A merken vooral anorganische hulpstoffen, dus kijk goed naar de ingrediëntenlijst op de verpakking. Zelf ben ik erg te spreken over de merken Orthica, Golden Naturals, Bonusan en Vitakruid.

Tip 3: blijf in beweging

Zitten is het nieuwe roken en verhoogt de kans op diabetes en hart- en vaatziekten. Beweging heeft een gunstige invloed op je stofwisseling, zowel op de korte als de lange termijn. Afhankelijk van je lichamelijke gesteldheid en conditie kun je beweging aanpassen. Intensief sporten is niet goed voor je gezondheid. Je werkt de stress misschien wel mentaal weg, maar lichamelijk geeft intensief sporten een cortisol-boost, wat de kans op insulineresistentie en een leaky gut weer vergroot. Cortisol komt ook vrij bij stress, niet handig dus. Wandelen in de buitenlucht is voor iedereen gezond. En dat hoeven niet meteen wandelingen van 3 uur te zijn. Zelfs een klein blokje om, even met je neus in de wind, is voldoende om de Qi (levensenergie) in je lichaam te laten stromen en de mist in je hoofd op te laten trekken.

Tip 4: verminder stress

Chronische stress, bijvoorbeeld door een chronische ziekte, werkloosheid of de zorg voor een zieke naaste, heeft een negatieve invloed op bijna alle meetbare functies van het immuunsysteem. Probeer daarom zoveel mogelijk te ontspannen. Denk aan een warm bad met bitterzout, lachen, en langzaam en bewust ademhalen: allemaal dingen waarvan we weten dat ze stress en ontsteking verminderen. Je haalt bewust adem in de verhouding 1:4:2. Adem gedurende 4 seconden in, houd uw adem 16 seconden vast en adem gedurende 8 seconden uit. Probeer vaste momenten te vinden voor deze oefening, bijvoorbeeld bij het wakker worden, tijdens het wandelen of voordat je gaat slapen. Doe drie keer per dag een cyclus van 10 ademhalingen.

Tip 5: zorg voor voldoende slaap

Minder dan 6 uur slaap per nacht onderdrukt de afweer, activeert de genen die betrokken zijn bij ontsteking en verhoogt de kans op obesitas, diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Ca. 8 uur of meer slaap is waarschijnlijk het beste voor iedereen met chronische gezondheidsproblemen.

Tip 6: klachten aanpakken met acupunctuur

Acupunctuur kan colitis ulcerosa niet genezen, maar wel de klachten wel onderdrukken en verminderen. Acupunctuur kent geen bijwerkingen en kan complementair aan een regulier behandeltraject ingezet worden. Lees meer over acupunctuur...

Tip 7: versterk je lichaam met kruiden

Kruidengeneeskunde kan verlichting geven bij vrijwel alle spijsverteringsklachten, óók in combinatie met medicijnen. Als tinctuur bieden kruiden de beste ondersteuning, omdat ze dan van binnenuit kunnen werken. Maar je kunt ook zelf thuis gebruik maken van kruiden. Zo werkt thee van echte kamille kalmerend bij buikpijn en darmkrampen, en pijnstillend bij gastritis, maag- en darmzweren. En verlichten verse gember- en muntthee o.a. darmkrampen, opgeblazen gevoel en winderigheid. Lees meer over kruiden...